Astygmatyzm – czym jest i czy da się go leczyć?

Astygmatyzm jest jedną z często występujących w naszym społeczeństwie wad wzroku. Schorzenie to jest nazywane także niezbornością. Głównym problemem przy astygmatyzmie jest zniekształcenie obrazu. Pacjent skarży się na kłopoty z niewyraźnym widzeniem zarówno z bliska, jak i z daleka. Na czym polega ta wada i czy astygmatyzm można leczyć? Dowiesz się z naszego artykułu.

Co to jest astygmatyzm?

Astygmatyzm to wada wzroku, która może dotykać według różnych szacunków, aż 30% osób. Choroba ta wynika z nieprawidłowej symetrii obrotowej oka. Zdrowe oko jest symetryczne względem swojej osi. O astygmatyzmie oka mówimy, gdy jego szerokość jest większa niż wysokość. Wówczas soczewka i rogówka nie skupiają światła w okrągłym obszarze siatkówki. Skutkiem tego jest obraz rozmazany z jednym z kierunków.

Astygmatyzm jest wadą wzroku, która dzieli się na kilka podtypów – w zależności od ułożenia osi astygmatycznych. Najczęściej występuje niezborność regularna, a ta z kolei może być złożona, niezłożona, mieszana oraz kilka rzadszych kombinacji.

Astygmatyzm – widzenie niewyraźne

Astygmatyzm powoduje widzenie nieostre w konkretnych obszarach pola widzenia. Dzieje się tak bez względu na odległość. Często oko z astygmatyzmem jest porównywane do kształtu jajka. Pogłębiająca się wada wzroku sprawia coraz większe problemy w codziennym funkcjonowaniu.

Astygmatyzm to choroba wzroku, która jest dziedziczna. Jednak lekarzom trudno obecnie określić inne czynniki wywołujące tę wadę. Wskazuje się na nieprawidłowości anatomiczne i zwyrodnienia. Astygmatyzm może się także pojawić w wyniku urazów rogówki lub soczewki oka.

Astygmatyzm oka – objawy

Wady w budowie rogówki lub soczewki powodują niewyraźne widzenie. Pacjenci często opisują to jako rozmazane linie – jak podczas dynamicznego ruchu obiektów, gdy nie da się wychwycić ostrości obrazu. Po zmroku komfort widzenia jeszcze bardziej się pogarsza, a wrażliwość na sztuczne oświetlenie zwiększa się. Utrudnia to funkcjonowanie, a jazda samochodem staje się stresująca. Światło reflektorów tworzy promieniste otoczki wokół źródeł światła.

Astygmatyzm zanim zostanie zdiagnozowany, bywa utożsamiany ze zwykłymi symptomami zmęczenia i przepracowania. Najczęściej towarzyszą temu następujące zjawiska:

- systematyczny ból oczu,
- zamglenie oka,
- widzenie rozmazanego obrazu,
- pogorszenie widzenia zarówno z bliska, jak i z daleka,
- trudności ze zrozumieniem czytanej treści,
- kłopoty z poczuciem przestrzeni,
- bóle głowy odczuwane najczęściej w rejonie czoła,
- postrzeganie prostych linii jako zakrzywionych,
- uczucie zmęczenia towarzyszące koncentracji wzroku,
- mimowolne pocieranie i mrużenie oczu,
- kształt gwiazdy postrzegany jako plamka.

Jeżeli zauważysz u siebie pogorszenie komfortu widzenia i jednocześnie powyższe objawy – umów się na wizytę u specjalisty.

Sprawdź również, jakie są objawy zmęczonych oczu.

Astygmatyzm krótkowzroczny

Astygmatyzm krótkowzroczny to jeden z najczęstszych wariantów tej wady wzroku. Polega to na tym, że jedna linia ogniskowa leży na siatkówce, a natomiast linia leży przed siatkówką. Pozostałe nieprawidłowości klasyfikowane jako wada wzroku astygmatyzm to:

- astygmatyzm nadwzroczny,
- astygmatyzm złożony krótkowzroczny,
- astygmatyzm złożony nadwzroczny,
- astygmatyzm mieszany.

Astygmatyzm – choroba oczu o różnych źródłach

Astygmatyzm to choroba oczu, którą można zaklasyfikować ze względu na strukturę optycznego układu oka. Pod tym względem możemy wskazać:

- astygmatyzm rogówkowy (brak symetrii obrotowej powierzchni rogówki);
- astygmatyzm wewnętrzny (najczęściej wywołany nierównomiernym twardnieniem warstw soczewki i zniekształceniami gałki ocznej);
- astygmatyzm całkowity (nazywany refrakcyjnym, dotyczy astygmatyzmu rogówkowego i wewnętrznego).

Astygmatyzm – korekcja wady

Korekcja astygmatyzmu jest możliwa na kilka sposobów. Szczegóły leczenia astygmatyzmu zależne są od towarzyszących wad refrakcji oraz od stopnia zaawansowania choroby.
Metody korekcji astygmatyzmu:

1. Okulary – astygmatyzm najczęściej leczy się za pomocą okularów korekcyjnych. W przypadku tej wady stosuje się szkła cylindryczne dostosowane do wady wzroku.
2. Soczewki kontaktowe – dla osób dotkniętych astygmatyzmem są przeznaczone soczewki toryczne. Pozwalają one na zniwelowanie problemu w bardzo wysokim stopniu.

Dowiedz się więcej o rodzajach soczewek.

3. Operacja – ta metoda jest możliwa do zastosowania u osób po 20. roku życia. Do metod operacyjnych należy:

- laserowy zabieg refrakcji rogówki,
- nacięcie relaksacyjne rogówki,
- chirurgiczna wymiana soczewki.
 

Bibliografia:

1. B. James, Ch. Chew, A. Bron, Kompendium okulistyki dla studentów i lekarzy, Wydawnictwo Lekarskie PZWL, Warszawa 1997.
2. M.H. Niżankowska, Podstawy okulistyki, wyd. II, wydawnictwo VOLUMED, Wrocław 2000.
3. M. Czaińska, Astygmatyzm – charakterystyka wady, Optyka, 5/2016.